Mensen kunnen op verschillende manieren tegengas geven in een gesprek over verandering: met een belang of een bezwaar.

Bijvoorbeeld bij een fusie:

Bezwaar: “Ik vind de fusie geen goed idee. Ik zie een betere manier om het dalende marktaandeel op te lossen”

Belang: “Ik wil de fusie niet omdat ik daarmee de sleutelpositie verlies die ik heb opgebouwd”

Of bij een nieuwe werkwijze:

Bezwaar: “Ik vind de nieuwe werkwijze geen goed idee. Hij is bedoeld om de klant beter helpen maar dat gaat zo niet lukken”

Belang: “Ik wil de nieuwe werkwijze niet omdat de rol die ik daarin krijg me niet motiveert”

Met een bezwaar geven mensen aan dat de verandering in hun ogen nog niet genoeg is doordacht, met een belang dat de verandering voor hen verlies en nadelen met zich meebrengt.

Waarom is dat onderscheid belangrijk?

Bezwaren zijn een signaal dat de verandering zijn eigen bedoeling in de weg zit. Als je die bezwaren meeneemt, wordt de verandering er beter van.

Bij belangen ligt dat anders. Want het herverdelen van belangen is inherent aan verandering. Om een waarde voor de ene groep mensen mogelijk te maken betaalt een andere groep mensen een prijs. Als je op die prijs stelselmatig toegeeft, verwatert de verandering.

Hoe hou je ze uit elkaar?

Nauwelijks.

Ten eerste verpakken mensen hun belangen vaak als bezwaren. Het is immers in organisaties niet altijd gebruikelijk om te zeggen wat je wilt. Dus zeggen ze wat ze vinden, niet wat ze willen.

Ten tweede komen met zowel bewaren als belangen emoties mee. Bij een belang wekt de prijs die mensen betalen hun boosheid en frustratie op. Maar ook bezwaren geven frustratie omdat ze als een signaal worden uitgelegd dat de verandering niet in deskundige handen is.

Dus?

Belangen en bezwaren zijn beide signalen om serieus te nemen, maar het vraagt goed luisteren en doorvragen om het goed te duiden. Zodat je kunt onderzoeken wat de tegenwerping je te vertellen heeft over wat je te doen staat.

Annemarie Mars, april 2024

Fotocredits: “cormorants – Jamestown ferry docks Virginia birds” by watts_photos is licensed under CC BY 2.0.