Als een kind zo blij ben ik met mijn nieuwe aanwinst:
Het Groot Nederlands Spreekwoordenboek.
512 bladzijden overlevering.
Tijdens het bladeren valt mijn oog op meerdere spreekwoorden waar ik buikpijn van krijg. Niet omdat mensen er aanstoot aan kunnen nemen, maar omdat ze schadelijk zijn.
Het zijn destructieve overtuigingen, maar dan op een tegeltje.
Dus werp ik me op als ‘constructivity-reader’. Een eerste scan levert al negen spreekwoorden op die ik voordraag om te schrappen. Met een verbetervoorstel erbij, zodat we de overlevering een beetje kunnen tweaken.
1. Wat niet weet, wat niet deert
Verbetervoorstel: Wat niet weet, gaat een keer deren
2. Wie het laatst lacht, lacht het best
Verbetervoorstel: Wie het laatst lacht, lacht in eenzaamheid
3. Spreken is zilver, zwijgen is goud
Verbetervoorstel: Soms moet je je uitspreken, soms kun je beter je mond houden
4. Waar twee vechten hebben twee schuld
Verbetervoorstel: Waar twee vechten is de vraag wat er aan de hand is
5. Wie zwijgt stemt toe
Verbetervoorstel: Wie zwijgt zegt niks
6. Mensen die vragen worden overgeslagen
Verbetervoorstel: Mensen die niet vragen worden in de afweging meegenomen
7. De aanhouder wint
Verbetervoorstel: De aanhouder voor wie loslaten onbespreekbaar is, verliest
8. Gedane zaken nemen geen keer
Verbetervoorstel: Op gedane zaken kun je terugkomen
9. Waar gehakt wordt, vallen spaanders
Verbetervoorstel: Waar spaanders vallen, wordt te hard gehakt
Annemarie Mars, maart 2023
Voor de liefhebber1:
Zo ziet overlevering (van de ‘goede’ spreekwoorden) eruit in mijn gezin:
Voor de liefhebber2:
In de commentssectie op LinkedIn kwamen er nog een paar mooie voorbeelden van destructieve spreekwoorden bij!
Wie niet horen wil, moet maar voelen
Verbetervoorstel: Wie niet horen wil, voelt het ook niet (Bas van Beers)
Beter mee verlegen dan om verlegen
Verbetervoorstel 1: Beter soberheid betracht dan de aankoop weer naar de stort gebracht
Verbetervoorstel 2: Beter bij de buurman gehaald dan op een overvolle zolder verdwaald (Petra Smolders)
Wie een dubbeltje is wordt nooit een kwartje
Verbetervoorstel: Wie denkt dat hij een dubbeltje is, wordt nooit een kwartje (Randall van Poelvoorde)
Schoenmaker hou je bij je leest
Verbetervoorstel: Schoenmaker blijf je ontwikkelen
Wie A zegt moet B zeggen
Verbetervoorstel: Wie A zegt mag (later toch) nee zeggen (Hester Prummel)
De appel valt niet ver van de boom
Verbetervoorstel: Sommige appels kunnen ver rollen
Niet geschoten is altijd mis
Verbetervoorstel: niet geschoten kan helemaal raak zijn (Annette van Engelen)
